Exceso renovable

A enerxía renovable crea novos desafíos. Como é impredicible, hai momentos nos que sobra produción. Así ocorreu a madrugada do domingo, cando o vento tempestuoso puxo en marcha miles de muíños en só dúas horas. Tantos, que Rede Eléctrica tivo que desconectar un terzo deles. A situación irá a máis, pero o Goberno e o sector cren achar unha solución: presas reversibles e coches eléctricos. Éstos, conectados pola noite á rede, poden almacenar exceso de electricidade. O coche eléctrico móvese impulsado polo vento.

Eran as catro da mañá do domingo cando o vento se desbocó. Un tornado de até 160 quilómetros por hora azoutou Salou. Co temporal, os muíños de vento que hai por toda España comezaron a virar e a producir gran cantidade de electricidade. Cada hora puxéronse en marcha 1.500 megawatts, o equivalente a unha nuclear e media. "Nunca tiveramos unha subida tan pronunciada", explica Miguel Duvisón, xefe de Operación de Rede Eléctrica de España (REE), a empresa encargada de xestionar a rede e de que non haxa apagamentos. O problema é que un domingo ás 7.00 non hai moita demanda. A xente dorme, as fábricas calan, os after hours pecharon e as panadarías non abriron. Sobraba electricidade.

Así que REE pediu ás eléctricas que desconectasen centrais de gas. Apagaron catro e aumentou a exportación de electricidade a Francia. Pero nada era suficiente. ás 7.20 a eólica supuña o 28,9% da electricidade que se estaba consumindo, cifra histórica. E seguía en alza, até pór en risco a estabilidade da rede. Por iso REE mandou desconectar parques eólicos. Por primeira vez no que vai de ano ordenaba desenchufalos por exceso de produción. Tratouse do maior recorte que ordenou nunca. Nunha hora e 50 minutos desconectáronse 2.792 megawatts eólicos, o 37% dos que estaban en marcha, o equivalente case tres centrais nucleares. ás nove da mañá, coa demanda xa subindo, volvéronse a conectar.

Duvisón lamenta: "Perdemos unha chea de electricidade limpa por non ter como almacenala". O prezo desa luz perdida supera os 200.000 euros e uns dous millóns de fogares poderíanse abastecer con ela. ás costas de Duvisón atópase a gran pantalla de control do sistema. Son as 11.00 do martes e só un 8% dos muíños funcionan, cifra que se triplicou nunhas horas. A eólica é así de variable.

Todo o sector coincide: xestionar ese volume de renovables obriga a un cambio de estratexia. O presidente de REE, Luís Atienza, explica que se necesita urxentemente unha nova conexión con Francia que aumente a capacidade de intercambio e máis presas reversibles para bombear a auga: "Somos líderes en enerxía renovable e en como a xestionamos, e iso é un orgullo, pero necesitamos estas novas ferramentas".

Actualmente, hai unha decena de pantanos que, en caso de exceso de electricidade, poden impulsar auga a unha presa superior. Iso consome enerxía, pero horas máis tarde a auga volve baixar e xera electricidade. O rendemento é do 70% (gástase máis en subir a auga que o que xera ao baixar). "Iso non significa que perdamos electricidade porque sen estes bombeos desperdiciariamos toda", explica Duvisón: "Sen máis bombeo, tiraremos enormes cantidades de eólica". En España hai uns 5.000 megawatts de bombeo e outros 3.600 en proxecto, pero é complicado construír máis polo rexeitamento aos encoros. Ladislao Martínez, de Ecoloxistas en Acción, cre imprescindible que sexa REE e non as eléctricas quen xestione estes bombeos.
Ademais, e a medio prazo, o sector aposta polos vehículos eléctricos. "Se conseguimos un parque de coches conectados que acumulen electricidade pola noite teremos outra forma de integrar mellor as renovables no sistema", explica Atienza. Hai que conseguir acumular dalgunha forma os picos de renovable e que non haxa tanta diferenza entre o mínimo de demanda nocturna e o máximo diúrno, engade.

REE e a Asociación Empresarial Eólica estudan xa as posibilidades do coche eléctrico e que investimentos necesitaría a rede en España. O Ministerio de Industria impulsa con Renault e Nissan a implantación de plantas piloto en España. Todos cren que o automóbil eléctrico está moito máis próximo que o de hidróxeno. Un número de vehículos eléctricos menor ao 10% do parque automobilístico podería absorber o exceso de produción do temporal do domingo. Ademais, o coche eléctrico reduce a contaminación do aire nas cidades e o consumo de petróleo e a dependencia enerxética. Por todo, e máis na ventosa España, o vento sopra ao seu favor.

Fonte: EL PAIS